Podstawą stolarskiego rzemiosła jest umiejętność wytwarzania połączeń na jaskółczy ogon
Połączenie na jaskółczy ogon to jeden z głównych symboli stolarskiego fachu, który ze względu na złożony proces wykonania pozostaje szczytem marzeń dla większości stolarzy oraz rzemieślników. Poznajemy i uczymy się jego wyroby już w pierwszej klasie szkoły zawodowej lub technicznej. Kiedy jednak sam sobie przypomnę wykonanie mojego pierwszego połączenia na jaskółczy ogon, to w żadnym przypadku nie mogę powiedzieć, że był to jakiś pokazowy wyczyn. Było to raczej doskonałe wypełnienie połączenia. Jednak, z biegiem czasu człowiek wytworzy kilka połączeń, które są dobrze dopasowane i wyglądają reprezentacyjnie, a już zaczyna myśleć, że osiągnął najwyższy sukces w tworzeniu połączeń na jaskółczy ogon.
Prawdą jest, że połączenia na jaskółczy ogon są bardzo trudne do wykonania, ale nawet nowicjusze w tej dziedzinie dzięki swojej cierpliwości i wytrwałości mogą również nabyć umiejętność wytwarzania tego właśnie typu połączeń. Wystarczy spojrzeć na to, co wytwarzają stolarze w Japonii, a zrozumiemy, że za granicą wytwarzanie drewnianych produktów jest tysiąc razy bardziej skomplikowane niż wytworzenie połączenia na jaskółczy ogon.
Narzędzia, które będą potrzebne do pracy:
• 1 Stolarski kątownik nastawny, ramię 180 mm
• 2 Titebond II Premium Klej do drewna D3 - 237 ml
• 3 Octo Kątomierz - 200 mm
• 4 IGM Fachmann M970 Strug Gładzik
• 5 Silky Woodboy Dozuki Składana piła ręczna
• 6 IGM M976 Drewniany pobijak stolarski
• 7 IGM Podwójny znacznik słupkowy, dwa rysujące ramiona ze skalą
• 8 Nóż rysunkowy
• 9 Stalowa podziałka 300 mm
W poniższych punktach przyjrzymy się jak przebiega proces wytwarzania połączenia na jaskółczy ogon. Połączenie na jaskółczy ogon wykorzystywane jest do złączenia na wysokości dwóch kawałków drewna. Zaletą tego typu połączenia jest jego wytrzymałość i odporność na obciążenia mechaniczne przy rozciąganiu w jednym kierunku, dzięki czemu idealnie nadaje się do produkcji szuflad.
Podstawowym warunkiem, który musi zostać spełniony w celu uzyskania precyzyjnej pracy jest odpowiednie przygotowanie drewna. Każdy element być wcześniej równie ostrugany, z krawędzią pod kątem prostym oraz dokładnie skróconymi końcami.
W pierwszym kroku należy utworzyć linie wskazujące głębokość połączenia na jaskółczy ogon. Narysowana linia powinna znajdować się trochę dalej od krawędzi grubości drewna, co pozwali na osiągnięcie niewielkiego przekroczenia przy późniejszym montażu połączenia.
W drugim kroku,na krawędzi deski narysujemy dwa wczepy. Wczepy stanowią element drewna pomiędzy połączeniami. Ogólna zasada mówi, że wczepy powinny znajdować się w odległości połowy grubości drewna + 1 mm od krawędzi. W naszym przypadku, są to dwa punkty znajdujące się około 7 mm od krawędzi.
Oba te punkty wskazują rogi wczepów i są gotowe do narysowania nachylenia pod kątem 8 ° z każdej strony. My chcemy wykonać dwa połączenia na jaskółczy ogon, oznacza to, że dany element musi zostać podzielony dokładnie na pół oraz, że musimy pomiędzy połączeniami zakreślić przestrzeń. Generalnie,połączenie powinno znajdować się około 25 mm na całej szerokości deski. Zasada ta jednak nie jest regułą, tak naprawdę zależy tylko od Ciebie i Twojej woli, ile wytworzysz połączeń. Nasze drewno posiada 65 mm szerokość.
W ostatnim kroku rysowania, na krawędzi za pomocą kątownika wykonujemy proste linie. Następnie, ponownie za pomocą kątownika,na powierzchnię przerysujemy linie o nachyleniu 8 °. Proszę przestrzegać precyzji w przerysowaniu. Należy również oznaczyć elementy, które zostaną usunięte.
Po zakończeniu wykonywania oznaczeń, wreszcie przychodzi czas na wycięcie połączeń. Podczas cięcia bardzo istotna jest dokładność, linie należy ciąć w połowie, a cięcie zakończyć tuż nad linią oznaczającą głębokość połączenia. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów, proszę przećwiczyć wykonywanie cięć na niepotrzebnym kawałku drewna.
Po wycięciu wczepów nadeszła pora na wyczyszczenie przestrzeni pomiędzy nimi oraz odcięcie krawędzi. Do czyszczenia należy zastosować ostre dłuto oraz drewniany pobijak, wszelkie niedociągnięcia można jeszcze później naprawić poprzez docięcie. Oczyszczanie można również przeprowadzić za pomocą piły włosowej, gdzie zostawiamy 1 mm lub jeszcze mniej, następnie dłutem ostrożnie usuwamy pozostałość.
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niedoskonałości, możemy je usunąć za pomocą małego, ostrego noża. Bardzo dobrze sprawdza się do tego celu łamany nóż. Należy jednak uważać, ponieważ noże są kruche i mają tendencję do złamania. Do oczyszania idealnie sprawdza się wąskie dłuto.
Teraz, na krawędź drugiego elementu musimy przerysować utworzone wczepy. Zaciśnij element na wysokości struga, a następnie wykorzystaj go do podłożenia. Na krawędzi oraz na strugu umieść element z połączeniem. Za pomocą cienkiego ołówka lub noża do rysowania dokładnie przerysuj wczepy.
Przerysowane połączenia na krawędzi elementu należy pionową kreską przeciągnąć na powierzchnię elementu do wcześniej oznaczonej głębokości połączenia. W ten sposób przenieśliśmy połączenie, a dzięki temu jesteśmy już przygotowani do wycinania.
Teraz możemy zacząć z wycinaniem połączeń. Podczas cięcia bardzo istotna jest dokładność. Linie należy przeciąć w połowie, a cięcie zakończyć tuż nad linią oznaczającą głębokość połączenia. W celu uzyskania prezyzyjnego cięcia pod kątem,proszę na tylną stronę elementu przerysować pionowe linie prowadzące.
Po wycięciu połączeń konieczne jest oczyszczenie przestrzeni pomiędzy nimi. Do tego celu możemy wykorzystać ostre dłuto oraz drewniany pobijak.
Połączenia po wyrównaniu należy zbić młotkiem. Połączenie, bez konieczności zastosowania nadmiernej siły powinno być idealnie dopasowane.
Linie oznaczające są widoczne, dlatego należy je zeszlifować. Poprzez szlifowanie lub za pomocą ostrego struga usuń powstałe przekroczenia.
Teraz już wiesz w jaki sposób przebiega ręczne wytwarzanie połączenia na jaskółczy ogon. Identyczny sposób wyroby połączeń stosowany jest również w przypadku produkcji skrzynek z połączeniem na jaskółczy ogon. Dzięki regularnym ćwiczeniom uzyskają Państwo większy profesjonalizm i doświadczenie w wytwarzaniu połączeń.
Doskonałym rozwiązaniem w przypadku braku czasu lub braku cierpliwości do ręcznego wykonywanie połączeń na jaskółczy ogon może być wykorzystanie do tego celu urządzenia FD600 lub mniejszego urządzenia FD300.
Powrót do listy z aktualnościami